ساخارین چیست و از فواید و مضرات آن چه می دانید؟
ساخارین یک ترکیب مصنوعی است که محلول آن حداقل 500 برابر شیرین تر از قند است. این قند مصنوعی بدون اینکه جذب شود از دستگاه گوارش انسان عبور می کند بنابراین کالری آن صفر است. از این شیرین کننده به عنوان یک جایگزین قند برای بیماران دیابتی یا افرادی که مایلند کالری دریافتی روزانه خود را کاهش دهند، استفاده می شود.
ساخارین در سال 1879 توسط کنستانتین فالبرگ، در حالی که در آزمایشگاه ایرا رمسن کار می کرد به صورت کاملاً تصادفی مانند سایر شیرین کننده ها کشف شد. در حین کار در آزمایشگاه، یک ماده شیمیایی روی دستش ریخت. بعدا در حین خوردن شام، فالبرگ متوجه شیرینی بیشتری در نانی که می خورد شد. او با چشیدن بقایای مختلف روی دست ها و لباس هایش در نهایت ساخارین را کشف کرد.
تا سال 1907، ساخارین به عنوان جایگزینی برای قند در غذاهای دیابتی استفاده می شد. از آنجایی که ساخارین برای تامین انرژی در بدن متابولیزه نمی شود، به عنوان یک شیرین کننده بدون کالری طبقه بندی می شود. در دهه 1960 در مقیاس وسیع در صنعت نوشابه های “رژیمی” استفاده شد.
فهرست مطالب
خواص فیزیکی و شیمیایی ساخارین
- نام های مترادف : بنزوئیل سولفونیک ایمید؛ سولفیمید بنزوئیک
- فرمول: C7H5NO3S
- عناصر تشکیل دهنده : کربن، هیدروژن، نیتروژن، اکسیژن، گوگرد
- نوع ترکیب: ارگانیک آلی
- شکل ظاهر: جامد
- وزن مولکولی: 183.18 گرم در مول
- نقطه ذوب: 228 درجه سانتی گراد (442 درجه فارنهایت)
- نقطه جوش: قابل اندازه گیری نیست و تجزیه می شود
- انحلال پذیری: کمی محلول در آب؛ محلول در استون و اتیل الکل
روش تهیه ساخارین
تعدادی روش برای سنتز این ترکیب وجود دارد. برای سال‌های متمادی، محبوب‌ترین فرآیند تولید در اوهایو، در سال 1950 بود. این روش با اسید آنترانیلیک شروع می شود. به طور متوالی با اسید نیتروژن (HNO2)، دی اکسید گوگرد (SO2 ) ، کلر (Cl2 ) و آمونیاک (NH3 ) برای به دست آوردن ساخارین انجام می شود. فرآیند دیگری که در سال 1968 کشف شد با o -toluene شروع می شود که سپس با دی اکسید گوگرد و آمونیاک برای به دست آوردن ساخارین تصفیه می شود.
ساخارین خیلی محلول نیست، بنابراین معمولاً آن را به شکل نمک سدیم یا کلسیم (ساخارین سدیم یا ساخارین کلسیم) می‌سازند که هر دو به راحتی در آب حل می‌شوند تا در نوشیدنی‌ها و پخت و پز استفاده شوند. ساخارین اغلب با سایر شیرین کننده ها مخلوط می شود تا طعم فلزی آن کاهش پیدا کند. این شیرین کننده سه مشکل دارد:
1.مزه تلخ
2.با توجه به ارتباط آن با سرطان مثانه در مطالعات دهه 1970 کاربرد آن محدود است.
3.آلودگی محیطی ناشی از فرآیند تولید
انواع ساخارین
این شیرین کننده را می توان به دو نوع تقسیم کرد: نامحلول در آب و محلول. ساخارین تجاری موجود در بازار عمدتاً نمک های محلول آن است که معمولاً به عنوان ساخارین سدیم شناخته می شود که همچنین حاوی کمی کلسیم و پتاسیم است.
مزایای ساخارین برای سلامتی
- شاخص گلیسمی صفر: مناسب برای بیماران دیابتی
- بدون کالری
- کاهش پوسیدگی دندانی
- کنترل وزن
کاربردهای ساخارین
این ترکیب بیش از 100 سال است که برای کاهش کالری و به عنوان جایگزین قند در غذا و نوشیدنی ها به دلیل داشتن مزایایی مانند کم هزینه بودن، هم افزایی با سایر شیرین کننده ها و خاصیت پایدار استفاده می شود. همچنین در خمیر دندان نیز استفاده می شود اما استفاده از آن در غذای کودک مجاز نیست. معمولاً برای محصولات کم کالری و بدون قند زیر استفاده می شود:
- نوشیدنی های بدون الکل
- بسته های شیرین کننده رومیزی (ممکن است آن را در رستوران ها یا خطوط هوایی دیده باشید)
- محصولات پخته شده
- آدامس ها
- میوه خشک و کنسرو شده
- ترشی
- آب نبات
- قهوه های آماده
- ماست، دسر، بستنی، چاشنی دسر و سس سالاد
- مربا، کنسرو، مارمالاد
- قرص های ویتامین
این ماده به دلیل حل شدن سریع در آب در سال های گذشته به طور گسترده ای برای شیرین کردن نوشیدنی ها استفاده می شد. با این حال، در دسترس بودن سایر شیرین کننده‌های کم کالری (مانند آسپارتام، آسه سولفام پتاسیم ، سوکرالوز و نئوتام )، به تولید کنندگان ومصرف کنندگان این امکان را می دهد تا انتخاب‌های بیشتری داشته باشند، در نتیجه ساخارین کمتر مورد استفاده قرار می گیرد.
این ترکیب معمولاً در محصولات مراقبت شخصی مانند خمیر دندان و دهان شویه به عنوان یک عامل شیرین کننده استفاده می شود که باعث پوسیدگی دندان نمی شود. این افزودنی را می توانید در بعضی از محصولات مراقبت از دهان و دندان با طعم بهتر، پایداری خوب و محافظت از مینای دندان پیدا کنید.
